തൊഴിലിടങ്ങളിലെ മാനസികാരോഗ്യം

ഡോ.എസ്.കൃഷ്ണൻ

വേഗതയേറിയതും മത്സരാധിഷ്ഠിതവുമായ ഇന്നത്തെ തൊഴിൽ അന്തരീക്ഷത്തിൽ, മാനസികാരോഗ്യം നമുക്ക് അവഗണിക്കാൻ കഴിയാത്ത ഒരു നിർണായക ഘടകമായി മാറിയിട്ടുണ്ട്. ജീവനക്കാർ അവരുടെ ജീവിതത്തിന്റെ ഗണ്യമായ ഭാഗവും ചിലവഴിക്കുന്നത്  ജോലിസ്ഥലങ്ങളിലാണ്. അവർ ജോലി ചെയ്യുന്ന സാഹചര്യങ്ങൾ അവരുടെ വൈകാരികവും ചിന്താപരവും ശാരീരികവുമായ ക്ഷേമത്തിൽ ആഴത്തിലുള്ള സ്വാധീനം ചെലുത്തും. തൊഴിലിടങ്ങളിലെ നയ,നിയമങ്ങളിൽ ശാരീരികാരോഗ്യത്തിന് കൂടുതൽ ശ്രദ്ധ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും, മാനസികാരോഗ്യവും പ്രധാനമാണെന്ന തിരിച്ചറിവ് ഇന്ന് വളരെ വൈകിയെങ്കിലും നമുക്ക് വന്നു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട് എന്ന് പലരും പറയുന്നത് കേൾക്കാം. എന്നാൽ മുൻപ് പ്രാധാന്യം നല്കിയിരുന്ന മാനസികാരോഗ്യത്തെ ഇടയ്ക്ക്  നാം മറന്നു പോയി എന്നതാണ് യാഥാർത്ഥ്യം. ജീവനക്കാർക്കിടയിലെ മാനസികാരോഗ്യമില്ലായ്മ, ഉൽപാദനക്ഷമത കുറയുന്നതിനും, തൊഴിലിടങ്ങളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർ അധികം അവധി എടുക്കുന്നതിനും ഒക്കെ കാരണമാകാം. ഇത് ആത്യന്തികമായി ഒരു സ്ഥാപനത്തിന്റെ ഉത്പാദന ക്ഷമതയെ ബാധിക്കുന്ന കാര്യമാണ്.

    ജോലിസ്ഥലത്തെ മാനസികാരോഗ്യം എന്ന് പറയുന്നത് രോഗം ചികിത്സിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചോ അതുണ്ടാകാതെ തടയുന്നതിനെക്കുറിച്ചോ പറയുന്നത് മാത്രമല്ല. ജീവനക്കാർക്ക് പിന്തുണയും അവരുടെ ഏറ്റവും മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവയ്ക്കാൻ കഴിയുന്നതുമായ ഒരു അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനെയും കുറിച്ചാകണം തൊഴിലിടങ്ങളിലെ മാനസികാരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കുന്നവർ ചിന്തിക്കേണ്ടത്. മാനസികാരോഗ്യത്തിന് മുൻഗണന നൽകുമ്പോൾ, ജീവനക്കാർ കൂടുതൽ ഇടപഴകുകയും പരസ്പരം പ്രചോദിപ്പിക്കുകയും പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ കൂടുതൽ ഊർജ്ജസ്വലരാകുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നാണ് പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ഈ കുറിപ്പിൽ തൊഴിലിടങ്ങളിലെ മാനസികാരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രധാന വെല്ലുവിളികൾ, അമിത സമ്മർദ്ദത്തിന്റെയും പുകഞ്ഞുതീരലിന്റെയും (burnout) മാനസികാഘാതത്തിന്റെയും, സ്ഥാപനനേതൃത്വത്തിന്റെയും പങ്കും, പിന്തുണാ അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള തന്ത്രങ്ങളും, മാനസികാരോഗ്യത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള അയിത്തം ഇല്ലാതാക്കുന്നതിന്റെ പ്രാധാന്യത്തേക്കുറിച്ചും ഒക്കെ നാം ചിന്തിക്കേണ്ടതുണ്ട്.

തൊഴിലിടങ്ങളിലെ മാനസികാരോഗ്യത്തിന്റെ വെല്ലുവിളികൾ

   ജോലിസ്ഥലത്തെ മോശം മാനസികാരോഗ്യത്തിന് നിരവധി ഘടകങ്ങൾ കാരണമാകുന്നുണ്ട്. അമിതമായ സമ്മർദ്ദം ഏറ്റവും സാധാരണമായ ഒന്നാണ്. ഉയർന്ന ജോലിഭാരം, കർശനമായ സമയപരിധി, തൊഴിൽ അരക്ഷിതത്വം, സ്വയംഭരണത്തിന്റെ അഭാവം എന്നിവ ജീവനക്കാരിൽ അമിത സമ്മർദ്ദം സൃഷ്ടിക്കും. പല തൊഴിലാളികളും അവരുടെ വ്യക്തിപരവും തൊഴിൽപരവുമായ ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ സന്തുലിതമാക്കാൻ പാടുപെടുന്നു.  ഇത് അനാവശ്യമായ ഉത്ക്കണ്ഠയിലേക്കും നിരാശയിലേക്കും നയിക്കുന്നു.

വിഷലിപ്തമായ ജോലിസ്ഥലത്തെ സംസ്കാരമാണ് മറ്റൊരു പ്രധാന വെല്ലുവിളി. അമിതമായ മത്സരം, സ്ഥാപനത്തിലെ മറ്റ് ജീവനക്കാരിൽ നിന്നോ മേലധികാരികളിൽ നിന്നോ ഉള്ള പിന്തുണയുടെ അഭാവം അല്ലെങ്കിൽ ജോലിസ്ഥലത്തെ ഭീഷണിപ്പെടുത്തൽ എന്നിവ വളർത്തുന്ന പരിതസ്ഥിതികൾ ജീവനക്കാരുടെ മാനസിക ക്ഷേമത്തിന് ഹാനികരമാണ്. ജീവനക്കാർക്ക് തങ്ങൾ അവഗണിക്കപ്പെടുന്നതോ അവഹേളിക്കപ്പെടുന്നതോ ആയി തോന്നുമ്പോൾ, അത് ആത്മാവിശ്വാസമില്ലായ്മയിലേക്കും, ഉത്കണ്ഠ, വിഷാദം, ലഹരി ദുരുപയോഗം തുടങ്ങിയവ ദീർഘകാല മാനസികാരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങളിലേക്ക്   നയിച്ചേക്കാം.

   കോവിഡ് -19 നമ്മുടെ തൊഴിൽ സംസ്കാരത്തെ ആകെ മാറ്റി മറിച്ചിട്ടുണ്ട്. വിദൂരസ്ഥലങ്ങളിലെ ജോലി പലർക്കും സമ്മാനിച്ച ഒറ്റപ്പെടൽ, അമിതമായ ഡിജിറ്റൽ മാധ്യമങ്ങളിലൂടെ ജോലി ചെയ്യുന്നതുകൊണ്ടുള്ള  ക്ഷീണം, തൊഴിൽ സ്ഥിരതയെക്കുറിച്ചുള്ള വർദ്ധിച്ച അനിശ്ചിതത്വം തുടങ്ങിയ പുതിയ വെല്ലുവിളികൾ അവതരിപ്പിച്ചു. പണ്ട് ജോലി സമയത്ത് മാത്രം ജോലി ചെയ്തിരുന്ന പല ജീവനക്കാരും ഇപ്പോൾ മുഴുവൻ സമയവും ജോലിക്ക് ലഭ്യമാകുമെന്ന് മേലധികാരികൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, ഇത് ജോലിയും വ്യക്തിഗതജീവിതവും തമ്മിലുള്ള അതിർവരമ്പുകൾ അവ്യക്തമാക്കുന്നു. വിട്ടുമാറാത്ത സമ്മർദ്ദത്തിലേക്കും ക്ഷീണത്തിലേക്കും ഇത് നയിച്ചേക്കാം.

ഉൽപാദനക്ഷമതയിൽ സമ്മർദ്ദത്തിന്റെയും പുകഞ്ഞുതീരലിന്റെയും (ബേൺഔട്ട്) സ്വാധീനം

   ജോലിസ്ഥലത്തെ ആവശ്യങ്ങളോടുള്ള സ്വാഭാവിക പ്രതികരണമാണ് സമ്മർദ്ദം. എന്നാൽ വിട്ടുമാറാത്തതായി മാറുമ്പോൾ, അത് ഗുരുതരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾക്കിടയാക്കും. വൈകാരിക ക്ഷീണം, ഔദ്യോഗിക ഫലപ്രാപ്തി കുറയൽ എന്നിവയൊക്കെ ഉൾപ്പെട്ട ദീർഘകാല അമിത മാനസിക സമ്മർദ്ദത്തിന്റെ ഒരു പരിണിത ഫലമാണ് ബേൺഔട്ട്. ബേൺഔട്ട് അനുഭവിക്കുന്ന ജീവനക്കാർക്ക് പലപ്പോഴും അമിതമായ ക്ഷീണം അനുഭവപ്പെടുകയും ജോലിയിൽ താല്പ്പര്യം കുറയുകയും ഉൽപാദനക്ഷമത കുറയുകയും ചെയ്യും.

തൊഴിലിടങ്ങളിലെ സമ്മർദ്ദത്തിന്റെ ഫലങ്ങൾ മനഃശാസ്ത്രപരമായി മാത്രമല്ല; ശാരീരികമായും പ്രകടമാകുന്നു. വിട്ടുമാറാത്ത സമ്മർദ്ദം, തലവേദന, ദഹനപ്രശ്നങ്ങൾ, ഹൃദയാരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്നങ്ങൾ, ദുർബലമായ രോഗപ്രതിരോധ ശേഷി എന്നിവയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം. ഉയർന്ന തലത്തിലുള്ള സമ്മർദ്ദം കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന ജീവനക്കാർ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കാനോ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാനോ ഫലപ്രദമായി ആശയവിനിമയം നടത്താനോ പാടുപെട്ടേക്കാം, ഇത് ടീം പ്രകടനത്തെയും മൊത്തത്തിലുള്ള കമ്പനി ഫലങ്ങളെയും ബാധിക്കും.

സമ്മർദ്ദവും ക്ഷീണവും പരിഹരിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുന്ന ഓർഗനൈസേഷനുകൾ ഗണ്യമായ സാമ്പത്തിക നഷ്ടം നേരിടുന്നു. ജോലിസ്ഥലത്തെ സമ്മർദ്ദം ലോകമെമ്പാടും കോടിക്കണക്കിന് ഡോളർ ഉൽപാദനക്ഷമത നഷ്ടപ്പെടുന്നതിലേക്ക് നയിക്കുന്നുവെന്ന് പഠനങ്ങൾ തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. മാത്രമല്ല, മാനസികാരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിനായി സജീവമായ നടപടികൾ കൈക്കൊള്ളുന്നത് തൊഴിലുടമകളുടെയും ജീവനക്കാരുടെയും ആവശ്യമായി മാറണം.

മാനസികമായ അനാരോഗ്യത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള അയിത്തം ഇല്ലാതാക്കുക

 ജോലിസ്ഥലത്തെ മാനസികാരോഗ്യത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ തടസ്സങ്ങളിലൊന്ന് അതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള അയിത്തമാണ്. മുൻവിധികളോടെ കാണപ്പെടുമെന്നോ വിവേചനം നേരിടുമെന്നോ ജോലി നഷ്ടപ്പെടുമെന്നോ ഭയന്ന് പല ജീവനക്കാരും അവരുടെ ബുദ്ധിമുട്ടുകളെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കാൻ മടിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ, മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ പലപ്പോഴും കണ്ടുപിടിക്കപ്പെടാതെയും ചികിത്സിക്കപ്പെടാതെയും വഷളാകുന്നു.

മാനസികാരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകളിലൂടെ ഈ അയിത്തം തകർക്കാൻ തൊഴിൽ സ്ഥാപനങ്ങൾ സജീവമായി പ്രവർത്തിക്കണം. തുറന്ന സംഭാഷണങ്ങൾ, മാനസികാരോഗ്യ ബോധവൽക്കരണ പരിപാടികൾ, സഹായം തേടുന്ന ജീവനക്കാരെ സംരക്ഷിക്കാനുള്ള നയങ്ങൾ എന്നിവ മാനസികാരോഗ്യത്തിന്റെ ചട്ടക്കൂട്ടിനുള്ളിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള നിർണായക ഘട്ടങ്ങളാണ്.

  അയിത്തമില്ലാത്ത  ഒരു തൊഴിലിടം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന് മാനസികാരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിനായി മേലധികാരികളും തൊഴിലാളികളും ഒരേപോലെ ശക്തമായ നടപടികൾ സ്വീകരിക്കണം. മേലധികാരികൾ മാനസികാരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ച് പരസ്യമായി ചർച്ച ചെയ്യുകയും സ്വന്തം അനുഭവങ്ങൾ പങ്കിടുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ, അത് സ്വീകാര്യതയുടെ ഒരു സംസ്കാരം സൃഷ്ടിക്കുന്നു. മാനസികാരോഗ്യ സാക്ഷരത പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതും മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുള്ള ജീവനക്കാരെ എങ്ങനെ പിന്തുണയ്ക്കാമെന്നതിനെക്കുറിച്ച് മേലധികാരികൾക്ക് പരിശീലനം നൽകുന്നതും അയിത്തം കുറയ്ക്കുന്നതിൽ ഗണ്യമായ വ്യത്യാസം വരുത്തും.

മാനസികാരോഗ്യത്തിൽ തൊഴിൽ ദാതാക്കളുടെ പങ്ക്

    മാനസികമായി ആരോഗ്യകരമായ ഒരു ജോലിസ്ഥലം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന് വേണ്ടത്ര പിന്തുണ നല്കുന്ന  നേതൃത്വം അത്യന്താപേക്ഷിതമാണ്. തൊഴിലിടങ്ങളിലെ മേലധികാരികൾ മാനസികക്ഷേമത്തിന് മുൻഗണന നൽകുമ്പോൾ, ജീവനക്കാർക്ക് കൂടുതൽ സംതൃപ്തിയും സമാധാനവും അനുഭവപ്പെടുന്നു എന്ന് പഠനങ്ങൾ സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തുണ്ട്. ആ മാറ്റം ഉത്പാദനക്ഷമതയിലും ഉപഭോക്താക്കളുമായുള്ള ഇടപെടലുകളിലും അറിയാൻ സാധിക്കും. പെരുമാറ്റത്തിലെ പെട്ടെന്നുള്ള മാറ്റങ്ങൾ, പ്രവർത്തന ക്ഷമത കുറയൽ, അല്ലെങ്കിൽ അനാവശ്യമായി തുടർച്ചയായി അവധി എടുത്ത് ജോലിക്ക് വരാതിരിക്കുക എന്നിവ പോലുള്ള  മാനസിക അസ്വസ്ഥതയുടെ പ്രാരംഭ ലക്ഷണങ്ങൾ തിരിച്ചറിയാൻ തൊഴിലിടങ്ങളിലെ മേലധികാരികൾ പരിശീലനം നേടേണ്ടതുണ്ട്.

മേലധികാരികൾ സൃഷ്ടിക്കേണ്ട മാനസിക സുരക്ഷയുടെ ഒരു സംസ്കാരം എല്ലാ തൊഴിലിടങ്ങളിലും ഉണ്ടാകേണ്ടതുണ്ട്. പ്രതികാരപരമായ പെരുമാറ്റങ്ങളെ ഭയപ്പെടാതെ ജീവനക്കാർക്ക് അവരുടെ ആശങ്കകൾ പ്രകടിപ്പിക്കാൻ സ്വാതന്ത്ര്യം ലഭിക്കണം. പതിവായി മേലധികാരികൾ ജീവനക്കാരുമായി മുഖാമുഖം ആശയവിനിമയം നടത്തുകയും, അവരുടെ തൊഴിലിടത്തെ അന്തരീക്ഷത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രതികരണങ്ങൾ ആരായുകയും ചെയ്യണം. കൂടുതൽ ഗുരുതരമായ പ്രശ്നങ്ങൾ ഉണ്ടാകുന്നതിന് മുൻപ് ഒരു ഇടപെടൽ ആവശ്യമെങ്കിൽ നടത്തുവാൻ ഇത് സഹായിക്കും. തൊഴിലിടത്തിലെയും കുടുംബജീവിതത്തിലെയും സന്തുലിതാവസ്ഥയെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന മേലധികാരികൾ അവരുടെ തൊഴിലാളികൾക്ക് ഒരു നല്ല മാതൃകയാണ് നല്കുന്നത്.

വ്യക്തിപരമായ കാര്യങ്ങൾക്ക് സമയമില്ലാതെ കർശനമായും സമയബന്ധിതമായും ജോലി ചെയ്യേണ്ട തൊഴിൽ സമയങ്ങളാണ് നമ്മുടെ നാട്ടിൽ ഇന്ന് പലർക്കും ഉള്ളത്. വീട്ടിലിരുന്ന് ജോലി ചെയ്യാനുള്ള അവസരങ്ങൾ, കൂടുതൽവഴക്കമുള്ള ജോലിസമയം എന്നിവ മാനസികാരോഗ്യം ഗണ്യമായി മെച്ചപ്പെടുത്തും. എന്നാൽ വിവിധ കാരണങ്ങൾ കൊണ്ട് ഇവയൊന്നും നമ്മുടെ നാട്ടിൽ  ഭൂരിഭാഗം തൊഴിലാളികൾക്കും ലഭ്യമല്ല. ഇത് പെട്ടെന്ന് ഉണ്ടാക്കിയെടുക്കാവുന്ന ഒരു കാര്യവുമല്ല. ജോലിസ്ഥലത്തെ കേവല സാന്നിധ്യത്തേക്കാൾ ഉത്പാദനക്ഷമതയെ വിലമതിക്കുന്ന ഒരു സമീപനം ആരോഗ്യകരമായ തൊഴിൽ അന്തരീക്ഷം വളർത്തുന്നു. എല്ലാ ജോലികൾക്കും ഇത് സാധ്യമല്ല എന്നത് മറ്റൊരു കാര്യം.

തൊഴിലിടിയങ്ങളിലെ മാനസികാരോഗ്യം എങ്ങനെ വർദ്ധിപ്പിക്കാം?

ജോലിസ്ഥലത്തെ മാനസിക ക്ഷേമം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് നിരവധി സജീവമായ നടപടികൾ കൈക്കൊള്ളാൻ കഴിയും. ഇനി പറയാൻ പോകുന്നത് അവയിൽ ചിലതിനെ കുറിച്ചാണ്.

1. എംപ്ലോയീസ് അസിസ്റ്റൻസ് പ്രോഗ്രാമുകൾ (EAP): വ്യക്തിപരമോ ജോലിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതോ ആയ വെല്ലുവിളികൾ നേരിടുന്ന ജീവനക്കാർക്ക് രഹസ്യാത്മകമായി കൗൺസിലിംഗ് സേവനങ്ങളും മാനസികാരോഗ്യ പിന്തുണയും നല്കുന്നവയാണ് ഈ പരിപാടികൾ.

2. മൈൻഡ്ഫുൾനസ്, സ്ട്രെസ് മാനേജ്മെന്റ് പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക: മൈൻഡ്ഫുൾനസ് പരിശീലനങ്ങൾ, മാനസിക സമ്മർദ്ദലഘൂകരണശിൽപ്പശാലകൾ എന്നിവ ജീവനക്കാരെ വിവിധ സാഹചര്യങ്ങൾ അഭിമുഖീകരിക്കാൻ പരിശീലിപ്പിക്കും.

3. ക്രിയാത്മകമായ തൊഴിൽ അന്തരീക്ഷം പരിപോഷിപ്പിക്കുക: ടീം ബിൽഡിംഗ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ, തുറന്ന ആശയവിനിമയം, എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന സംസ്കാരം എന്നിവ ആരോഗ്യകരമായ ഒരു തൊഴിലിട അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു.

4. മാനസികാരോഗ്യ സംരക്ഷണം: മാനസികാരോഗ്യ വിദഗ്ദ്ധർ, സ്വയംസഹായസംഘങ്ങൾ, ക്ഷേമ പരിപാടികൾ എന്നിവയുടെ ലഭ്യത അമിത സമ്മർദ്ദവുമായി പൊരുതുന്ന ജീവനക്കാർക്ക് ഗുണം ചെയ്യും.

5. മാനസികാരോഗ്യ അവധി ദിനങ്ങൾ: ശാരീരിക രോഗങ്ങൾക്ക് ജീവനക്കാർ രോഗാവധി എടുക്കുന്നതുപോലെ, സ്വയം ഊർജ്ജസ്വലരാകാൻ മാനസികാരോഗ്യ അവധി ദിനങ്ങൾ നല്കുന്നത് മാനസികാരോഗ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുമെന്ന് വിദഗ്ദ്ധർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.

6. തൊഴിലും ജീവിതവും തമ്മിലുള്ള സന്തുലിതാവസ്ഥ ഉറപ്പാക്കുക: ഓഫീസ് സമയത്തിന് ശേഷം പൂർണമായി കുടുംബ ജീവിതത്തിൽ മുഴുകാൻ ജീവനക്കാരെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതും ജോലിഭാരത്തെക്കുറിച്ച് യാഥാർത്ഥ്യബോധമുള്ള പ്രതീക്ഷകൾ സ്ഥാപിക്കുന്നതും മാനസികാരോഗ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കും.

മാനസികാരോഗ്യസംരക്ഷണം – നാളത്തേക്കുള്ള സേവിംഗ്സ് അക്കൌണ്ട്

 മാനസികാരോഗ്യത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നത് ഒരു ധാർമ്മിക ഉത്തരവാദിത്തമാണ്. എങ്കിലും, അതിന് സാമ്പത്തികമായ ഫലങ്ങളുമുണ്ട്. മാനസികാരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കാര്യങ്ങൾക്കായി ചെലവഴിക്കുന്ന ഓരോ ഡോളറിനും, മെച്ചപ്പെട്ട ഉൽപാദനക്ഷമതയിലും ആരോഗ്യസംരക്ഷണ ചെലവുകൾ കുറയ്ക്കുന്നതിലും തൊഴിലിടങ്ങൾ ഏകദേശം നാല് ഡോളർ വരെ ലാഭിക്കുന്നു എന്നാണ് കണക്കുകൾ കാണിക്കുന്നത്. മാനസികാരോഗ്യത്തിനായുള്ള പിന്തുണ  ലഭിക്കുന്ന ജീവനക്കാർ കൂടുതൽ ആത്മാർത്ഥതയുള്ളവരും അവർ സ്ഥാപനം വിടാനുള്ള സാധ്യത കുറവുമാണ് എന്നാണ് വിദഗ്ദ്ധർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നത്.

ഒരു പോസിറ്റീവ് തൊഴിൽ സംസ്കാരം തൊഴിൽ സ്ഥാപനത്തിന്റെ പ്രശസ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും മികച്ച ജീവനക്കാരെ ആ സ്ഥാപനത്തിന് ലഭിക്കാനുള്ള സാദ്ധ്യത കൂട്ടുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇന്നത്തെ തൊഴിലന്വേഷകരായ ചെറുപ്പക്കാർ, മാനസിക ക്ഷേമത്തിന് മുൻഗണന നൽകുന്ന ജോലിസ്ഥലങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുക്കാനാണ്  പരിഗണന നൽകുന്നത്.ചുരുക്കത്തിൽ തൊഴിലിടങ്ങളിലെ മാനസികാരോഗ്യം എന്ന് പറയുന്നത് അന്താരാഷ്ട്ര സംഘടനകൾ ആഹ്വാനം ചെയ്യേണ്ട, അതിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കി തൊഴിൽ മേഖകലകളിലെ വരേണ്യവർഗ്ഗം മൈതാനപ്രസംഗങ്ങൾ നടത്തേണ്ട ഒന്നല്ല. അതൊരു ആവശ്യവും അവകാശവുമാണ്; ആകണം. മാനസികമായി മെച്ചപ്പെട്ട പ്രകടനം കാഴ്ചവയ്ക്കുകയും മനുഷ്യരാശിയുടെ പുരോഗതിക്ക് കൂടുതൽ സംഭാവന നൽകുകയും മെച്ചപ്പെട്ട തൊഴിൽ സംതൃപ്തി അനുഭവിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ജീവനക്കാർ ഉണ്ടെങ്കിൽ തൊഴിലിടങ്ങൾ കൂടുതൽ സൃഷ്ട്യുന്മുഖമാക്കാം. അതുപോലെ എല്ലാ തൊഴിൽ മേഖലകളിലും അമിത സമ്മർദ്ദത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിലൂടെയും മാനസികാരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അയിത്തം കുറയ്ക്കുന്നതിലൂടെയും പിന്തുണാ നയങ്ങൾ നടപ്പാക്കുന്നതിലൂടെയും തൊഴിൽ ദാതാക്കൾക്ക് ഉത്പാദന ക്ഷമത കൂടിയ തൊഴിൽ അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും.

മുന്നോട്ട് പോകുമ്പോൾ, തൊഴിലിടങ്ങൾക്ക് മാനസികാരോഗ്യത്തെ അവരുടെ തൊഴിൽ സ്ഥാപനത്തിന്റെ പ്രധാന മൂല്യങ്ങളുമായി സമന്വയിപ്പിക്കേണ്ടത് നിർണായകമായി വരും. നേതാക്കൾ അതിനുവേണ്ടി പോരാടണം, ജീവനക്കാർ ശാക്തീകരിക്കപ്പെടണം.  മാനസികാരോഗ്യത്തിന് മുൻഗണന നൽകുന്നതിന് ജോലിസ്ഥലത്തെ സംസ്കാരങ്ങൾ വികസിക്കണം.  ഇന്ന് മാനസികാരോഗ്യത്തിൽ ശ്രദ്ധിക്കുന്നത് നമ്മുടെ നാളെകളെ ആരോഗ്യകരവും കൂടുതൽ ഊർജ്ജസ്വലവുമാക്കി മാറ്റും എന്നത് മറക്കണ്ട.