ഡിജിറ്റൽ മനുഷ്യരുടെ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ

പ്രൊഫ. ഡോ. എസ്സ്. കൃഷ്ണൻ

ഡിജിറ്റൽ യുഗം മനുഷ്യ സമൂഹത്തെ മാറ്റിമറിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഒരു പ്രതിഭാസമാണ്. ഈ മാറ്റങ്ങളുടെ മുൻനിരയിൽ നാം ചില പദങ്ങൾ കേട്ടു തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. ജനറേഷൻ സി (Generation C), ജനറേഷൻ ഇസഡ് (Generation Z), ജനറേഷൻ ആൽഫ (Generation Alpha) എന്നിങ്ങനെ. ഓരോ തലമുറയും അവരുടേതായ പ്രത്യേകതകളോടെയാണ് ചരിത്രത്തിൽ ഇടംപിടിക്കുന്നത്.

ജനറേഷൻ ഇസഡ്, അതായത് ഏകദേശം 1997-നും 2012-നും ഇടയിൽ ജനിച്ചവർ, ഇൻ്റർനെറ്റിൻ്റെയും സ്മാർട്ട്ഫോണുകളുടെയും അതിവേഗ വളർച്ചയ്ക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിച്ചവരാണ്. ഇവർ ജനിക്കുമ്പോൾ തന്നെ കമ്പ്യൂട്ടറുകളും മൊബൈൽ ഫോണുകളും നമ്മുടെ ജീവിതത്തിൽ പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കാൻ തുടങ്ങിയിരുന്നു. എന്നാൽ, ജനറേഷൻ ആൽഫ, 2013-ന് ശേഷം ജനിച്ചവർ, ഒരു ഡിജിറ്റൽ ലോകത്തിൽ പൂർണ്ണമായി ജനിച്ചവരാണ്. ഇവർക്ക് ടച്ച്സ്ക്രീനുകളും, സാങ്കൽപ്പിക സഹായികളും, സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളും അവരുടെ ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. ഈ രണ്ട് തലമുറകളെയും ഉൾപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട്, ഡിജിറ്റൽ ലോകവുമായി ആഴത്തിൽ ബന്ധമുള്ള എല്ലാ പ്രായത്തിലുമുള്ള ആളുകളെയും വിശേഷിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന പദമാണ് ജനറേഷൻ സി. ഈ 'സി' എന്ന അക്ഷരം 'കണക്റ്റഡ്' (Connected), 'കമ്മ്യൂണിറ്റി' (Community), 'ക്യൂറേറ്റ്' (Curate), 'കണ്ടന്റ്' (Content) എന്നീ നാല് വാക്കുകളെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ഒരു പ്രത്യേക തലമുറയെക്കാൾ ഒരു ജീവിതശൈലിയെയാണ് ഇത് പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത്.

ജനറേഷൻ സിയുടെ മുഖമുദ്രകൾ

ജനറേഷൻ സി എന്ന ആശയം ഒരു പ്രത്യേക പ്രായത്തിലുള്ളവരെ മാത്രം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒന്നല്ല. മറിച്ച്, ഡിജിറ്റൽ സാങ്കേതികവിദ്യയുമായി അഗാധമായ ബന്ധം പുലർത്തുന്ന എല്ലാവരെയും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. Gen Z-ഉം Gen Alpha-യും ഈ വിഭാഗത്തിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടവയാണ്. ഇവരെ പരമ്പരാഗതമായ തലമുറകളിൽ നിന്ന് വേർതിരിക്കുന്ന ചില പ്രധാന സവിശേഷതകളുണ്ട്. ഈ സവിശേഷതകൾ അവരുടെ ജീവിതരീതിയെയും ലോകത്തോടുള്ള കാഴ്ചപ്പാടിനെയും രൂപപ്പെടുത്തുന്നു.

1. ഡിജിറ്റൽ അഡിക്ടുകൾ (Digital Addicts):

ജനറേഷൻ സിയുടെ ജീവിതത്തിൽ ഇൻ്റർനെറ്റും, സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളും, മൊബൈൽ ഫോണുകളും ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത ഘടകങ്ങളാണ്. വെറും വിനോദത്തിന് അപ്പുറം, ആശയവിനിമയം നടത്താനും, ബന്ധങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാനും, അറിവ് നേടാനും, വിനോദത്തിൽ ഏർപ്പെടാനും ഇവർ പ്രധാനമായും ഓൺലൈൻ വേദികളെയാണ് ആശ്രയിക്കുന്നത്. ദിവസവും മണിക്കൂറുകളോളം സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളിൽ  ചെലവഴിക്കുന്നതും, പുതിയ വിവരങ്ങൾക്കായി നിരന്തരം ഓൺലൈനിൽ തിരയുന്നതും ഇവരുടെ സ്വഭാവത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. ഈ നിരന്തരമായ ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം ഇവരുടെ മാനസികവും സാമൂഹികവുമായ ഇടപെഴകലിനെ സ്വാധീനിക്കുന്നു.

2. ഉള്ളടക്കങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നവർ (Content Creators):

ജനറേഷൻ സി-ക്കാർ വെറും കാഴ്ചക്കാർ മാത്രമല്ല. അവർ ഓൺലൈൻ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ ഉപഭോക്താക്കൾ മാത്രമല്ല, മറിച്ച് അതിന്റെ സ്രഷ്ടാക്കൾ കൂടിയാണ്. യൂട്യൂബ്, ടിക് ടോക്, ഇൻസ്റ്റഗ്രാം, വാട്ട്‌സ്ആപ്പ് തുടങ്ങിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ സ്വന്തമായി വീഡിയോകളും ചിത്രങ്ങളും ബ്ലോഗുകളും നിർമ്മിച്ച് മറ്റുള്ളവരുമായി പങ്കുവെക്കുന്നതിൽ ഇവർ അതീവ സജീവമാണ്. തങ്ങളുടെ കഴിവുകളും താൽപ്പര്യങ്ങളും ലോകത്തിന് മുന്നിൽ അവതരിപ്പിക്കാൻ ഇവർ ഈ സാധ്യതകൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നു. ഓരോ വ്യക്തിയും ഒരു മീഡിയ ചാനലായി മാറുന്ന ഈ പ്രവണത, ആശയ വിനിമയത്തെ പൂർണ്ണമായും മാറ്റിമറിച്ചിരിക്കുന്നു.

3. സമൂഹത്താൽ സ്വാധീനിക്കപ്പെട്ടവർ (Community-Driven):

ജനറേഷൻ സിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ഓൺലൈൻ സമൂഹങ്ങൾക്ക് വലിയ പ്രാധാന്യമുണ്ട്. ഒരേ താല്പര്യങ്ങളും ഇഷ്ടങ്ങളും പങ്കുവെക്കുന്ന ആളുകളുമായി ഗ്രൂപ്പുകളിലും വേദികളിലും ഇവർ ശക്തമായ ബന്ധങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നു. സംഗീതം, കളികൾ, സിനിമ, പുസ്തകങ്ങൾ, ഫിറ്റ്നസ് തുടങ്ങി ഏത് വിഷയത്തിലും ആഗോളതലത്തിലുള്ള ചെറു സമൂഹങ്ങൾ ഓൺലൈനിൽ സജീവമാണ്. ഈ കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ ഇവർക്ക് പിന്തുണയും, അംഗീകാരവും, സ്വത്വം കണ്ടെത്താനുള്ള ഒരിടവും നൽകുന്നു. ശാരീരികമായ അകലം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് തന്നെ പലരുമായും മാനസികമായി അടുപ്പം സ്ഥാപിക്കാൻ ഇത് സഹായിക്കുന്നു.

4. പുതിയ അറിവുകൾ നേടാൻ താല്പര്യമുള്ളവർ:

അറിവ് നേടുന്നതിൽ ജനറേഷൻ സി-ക്കാർ പരമ്പരാഗത രീതികളെക്കാൾ നവീനമായ മാർഗ്ഗങ്ങളെയാണ് ആശ്രയിക്കുന്നത്. യൂട്യൂബ് ട്യൂട്ടോറിയലുകൾ, ഓൺലൈൻ കോഴ്സുകൾ, പോഡ്കാസ്റ്റുകൾ, ബ്ലോഗുകൾ എന്നിവയിലൂടെ പുതിയ കാര്യങ്ങൾ പഠിക്കാൻ ഇവർക്ക് വലിയ താല്പര്യമുണ്ട്. ഒരു പുസ്തകത്തിൽ നിന്നോ അധ്യാപകനിൽ നിന്നോ മാത്രം അറിവ് നേടുന്നതിന് പകരം, ലോകത്തിന്റെ ഏത് ഭാഗത്തുമുള്ള വിദഗ്ദ്ധരിൽ നിന്നും വിവരങ്ങൾ ശേഖരിക്കാൻ ഇവർക്ക് കഴിയും.

ജനറേഷൻ സിയുടെ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ

ഡിജിറ്റൽ യുഗത്തിന്റെ വരവോടെ മനുഷ്യജീവിതത്തിന്റെ സമസ്ത മേഖലകളിലും വലിയ മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ മാറ്റങ്ങളോടൊപ്പം മുന്നോട്ട് നീങ്ങുന്ന ഒരു വിഭാഗമാണ് 'ജനറേഷൻ സി'. കേവലം ഒരു പ്രായപരിധിയിൽ ഒതുങ്ങുന്നതിന് പകരം, ഒരു സൈക്കോഗ്രാഫിക് പദം എന്ന രീതിയിലാണ് ജനറേഷൻ സി എന്ന പദം ഉപയോഗിക്കുന്നത്.  സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ അതിവേഗതയിൽ ലോകം മുന്നോട്ട് പോകുമ്പോൾ, അതിനോടൊപ്പം സഞ്ചരിക്കുകയും അതിനെ തങ്ങളുടെ ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമാക്കുകയും ചെയ്ത ഈ വിഭാഗക്കാർ, ഒട്ടേറെ സാധ്യതകളും അവസരങ്ങളും തങ്ങൾക്ക് മുന്നിൽ തുറന്നിട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ, ഈ പുരോഗതിയുടെ മറുവശത്ത്, മുൻ തലമുറകളെക്കാൾ ഗുരുതരമായ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് ഇവർ ഇരകളാകുന്നുണ്ടെന്ന് ചില പഠനങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

ഉത്കണ്ഠയും വിഷാദവും

ജനറേഷൻ സിക്കാർക്കിടയിൽ ഏറ്റവും സാധാരണമായി കണ്ടുവരുന്ന രണ്ട് പ്രശ്നങ്ങളാണ് ഉത്കണ്ഠയും (Anxiety) വിഷാദവും (Depression). ഭാവിയിലെ അനിശ്ചിതത്വങ്ങൾ, തൊഴിലില്ലായ്മ, അക്കാദമിക രംഗത്തെ കടുത്ത മത്സരം, സാമ്പത്തിക പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയെല്ലാം ഉത്കണ്ഠയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നു. ഓരോ ദിവസവും ലോകത്ത് നടക്കുന്ന വലിയ പ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ച് സോഷ്യൽ മീഡിയയിലൂടെ ഇവർ നിരന്തരം അറിഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം, രാഷ്ട്രീയ അസ്ഥിരത, സാമ്പത്തിക മാന്ദ്യം തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങൾ ഭാവിയിൽ ഒരു പ്രതീക്ഷയുമില്ലെന്ന തോന്നൽ ഉണ്ടാക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത് ഉത്കണ്ഠയുടെ പ്രധാന കാരണങ്ങളിലൊന്നാണ്.

വിഷാദവും ഈ തലമുറയിലെ ഒരു പ്രധാന വെല്ലുവിളിയാണ്. കടുത്ത നിരാശ, താൽപ്പര്യമില്ലായ്മ, ഊർജ്ജക്കുറവ്, ഉറക്കമില്ലായ്മ അല്ലെങ്കിൽ അമിത ഉറക്കം തുടങ്ങിയ ലക്ഷണങ്ങൾ വിഷാദത്തിന്റെ ഭാഗമായി കണ്ടുവരുന്നു. സമൂഹമാധ്യമങ്ങളിലെ താരതമ്യങ്ങളും സൈബർ ബുള്ളിയിംഗും ഇതിന് ഒരു പ്രധാന കാരണമാണ്. ലൈക്കുകൾക്കും കമന്റുകൾക്കും വേണ്ടിയുള്ള നിരന്തരമായ ആഗ്രഹം പൂർത്തിയാകാതെ വരുമ്പോൾ അവർക്ക് നിരാശയും വിഷാദവും ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇവ രണ്ടും കൂടി വരുമ്പോൾ സ്വാഭാവികമായി ജീവിതത്തോടുള്ള അകൽച്ചയും തുടർന്ന് ആത്മഹത്യാ വാസനയും കൂടുകയും ചെയ്യും.  കോവിഡ് പോലെ മസ്ഥയിഷകത്തെ ബാധിക്കുന്ന മഹാമാരികളും ഇത്തരം മനോരോഗാവസ്ഥകളുടെ തോത് വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ കാരണമായിട്ടുണ്ട്.

സോഷ്യൽ മീഡിയയുടെ അതിപ്രസരം ഈ തലമുറയിൽ വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നു. സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ കാണുന്ന മറ്റുള്ളവരുടെ 'പൂർണ്ണ’ മെന്ന് തോന്നിപ്പിക്കുന്ന ജീവിതങ്ങളുമായി സ്വന്തം ജീവിതം താരതമ്യം ചെയ്യുന്നത് ജനറേഷൻ സി -ക്കാരെ ഏറെ സമ്മർദ്ദത്തിലാക്കുന്നു. ഈ താരതമ്യം ആത്മവിശ്വാസം കുറയ്ക്കുന്നതിനും അപകർഷതാബോധം ഉണ്ടാക്കുന്നതിനും ഇടയാക്കുന്നു. സ്വന്തം ജീവിതത്തിലെ പോരായ്മകളെക്കുറിച്ച് ചിന്തിച്ച് വിഷമിക്കുന്ന ഈ പ്രവണത മാനസികാരോഗ്യത്തെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുന്നു.

സോഷ്യൽ മീഡിയയിലെ ഫിൽട്ടറുകളും എഡിറ്റ് ചെയ്ത ചിത്രങ്ങളും കാരണം ജനറേഷൻ സി -ക്കാർക്ക് സ്വന്തം ശരീരത്തെക്കുറിച്ച് തെറ്റായ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ ഉണ്ടാകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. യാഥാർത്ഥ്യമല്ലാത്ത സൗന്ദര്യസങ്കൽപ്പങ്ങൾ അവരെ മാനസികമായി തളർത്തുന്നു. ഇത് പലപ്പോഴും ഭക്ഷണ ക്രമക്കേടുകളിലേക്കും മറ്റ് മാനസിക ബുദ്ധിമുട്ടുകളിലേക്കും നയിക്കാം. ഒരു 'സമ്പൂർണ്ണ മാതൃകാ ശരീരം' നേടുന്നതിനായി അവർ നടത്തുന്ന പരിശ്രമങ്ങൾ അവരുടെ ആരോഗ്യത്തെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുന്നു. ഇത്തരം പരീക്ഷണങ്ങൾ മാനസികാരോഗ്യത്തെയും പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കുന്നു.

നിരന്തരം ഓൺലൈനിലായിരുന്നിട്ടും, ജനറേഷൻ സി -ക്കാർക്ക് കടുത്ത ഏകാന്തതയും ഒറ്റപ്പെടലും അനുഭവപ്പെടാറുണ്ട്. നേരിട്ടുള്ള സാമൂഹിക ഇടപെഴകലിന്റെ കുറവാണ് ഇതിന് പ്രധാന കാരണം. ഓൺലൈൻ സൗഹൃദങ്ങൾ വ്യക്തിപരവും വൈകാരികവുമായ അടുപ്പം നൽകുന്നതിൽ പരാജയപ്പെടുന്നു. ഇത് മാനസികാരോഗ്യത്തെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുകയും, തീവ്രമായ ഒറ്റപ്പെടാലിന് കാരണമാവുകയും ചെയ്യുന്നു.

കൂടാതെ, 'ഫോമോ' എന്ന ഭയവും ഈ തലമുറയെ വേട്ടയാടുന്നു. 'ഫോമോ' (FOMO) എന്നത് 'Fear of Missing Out' എന്നതിന്റെ ചുരുക്കരൂപമാണ്. മറ്റുള്ളവർ ആസ്വദിക്കുന്ന കാര്യങ്ങളോ, നേട്ടങ്ങളോ, അനുഭവങ്ങളോ തനിക്ക് നഷ്ടപ്പെടുന്നുണ്ടോ എന്ന തോന്നലിൽ നിന്ന് ഉടലെടുക്കുന്ന മാനസിക സമ്മർദ്ദമാണിത്. സോഷ്യൽ മീഡിയയുടെ വ്യാപകമായ ഉപയോഗം കൂടി ഈ അവസ്ഥയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നു. സുഹൃത്തുക്കളുടെയും മറ്റുള്ളവരുടെയും ജീവിതത്തിലെ സന്തോഷകരമായ നിമിഷങ്ങളും വിജയങ്ങളും ഓൺലൈനിൽ കാണുമ്പോൾ, സ്വന്തം ജീവിതം അതിനോട് താരതമ്യം ചെയ്യുകയും, അത് തനിക്കില്ലല്ലോ എന്ന ചിന്തയിൽ അസൂയയും ഉത്കണ്ഠയും അനുഭവിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് മാനസികാരോഗ്യത്തെ ദോഷകരമായി ബാധിക്കുകയും, സ്വന്തം ജീവിതത്തിൽ സന്തോഷം കണ്ടെത്താനുള്ള കഴിവിനെ ഇല്ലാതാക്കുകയും ചെയ്യും.

കാരണങ്ങൾ

സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ തിളച്ചുമറിയലുകൾക്ക് നടുവിൽ ജനിച്ചുവളർന്ന ഈ തലമുറയ്ക്ക് മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ കൂടുതലായി കണ്ടുവരുന്നതിന് പല കാരണങ്ങളുണ്ട്.

സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളുടെ അതിരുകടന്ന ഉപയോഗവും  സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളിലെ താരതമ്യങ്ങളും സൈബർ ബുള്ളിയിംഗും ഈ പ്രശ്നങ്ങളുടെ പ്രധാന ഉറവിടമാണ്. സാമൂഹിക ഘടനയിൽ ഉണ്ടായിട്ടുള്ള മാറ്റങ്ങളാണ് മറ്റൊരു കാരണം. മാതാപിതാക്കൾ ജോലിക്ക് പോകുന്നവരായതിനാൽ കുട്ടികൾക്ക് പൂർണ്ണമായ ശ്രദ്ധ ലഭിക്കാതെ വരുന്നു. ഇത് കുടുംബബന്ധങ്ങളെ ദുർബലപ്പെടുത്തുകയും, കുട്ടികൾ മാനസിക പിന്തുണയ്ക്കായി ഓൺലൈൻ ലോകത്തെ ആശ്രയിക്കാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു.  ഉയർന്ന മാർക്കിനും നല്ല ജോലിക്കും വേണ്ടിയുള്ള കടുത്ത മത്സരം ജനറേഷൻ സി-ക്കാരെ മാനസികമായി തളർത്തുന്നു. ഇതോടൊപ്പം ചെറുപ്രായക്കാരക്ക് ചുറ്റുപാടുമുള്ളവരിൽ നിന്നും നേരിടേണ്ടി വരുന്ന അസാധൂകരണം (invalidation) പല വ്യക്തിത്വ വൈകല്യങ്ങള്ക്കും കാരണമാകുന്നു.

ജനറേഷൻ സിയുടെ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളെ നേരിടാൻ സഹായിക്കുന്ന അഞ്ച് പ്രധാന പ്രതിവിധികൾ താഴെ വിശദമാക്കുന്നു.

പ്രതിവിധികൾ

വിശ്വസിക്കാൻ കഴിയുന്ന സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും മനസ്സ് തുറന്ന് സംസാരിക്കുന്നത് മാനസിക സമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കാൻ ഏറ്റവും നല്ല മാർഗ്ഗമാണ്. നിങ്ങൾ അനുഭവിക്കുന്ന ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ പങ്കുവെക്കുമ്പോൾ അത് കേൾക്കാൻ ഒരാളുണ്ടെന്ന് അറിയുന്നത് വലിയ ആശ്വാസം നൽകും. ഇത് നിങ്ങളുടെ വികാരങ്ങളെ പുറത്തുവിടാനും, പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പുതിയ കാഴ്ചപ്പാടുകൾ കണ്ടെത്താനും സഹായിക്കും. എല്ലാ മാനസിക പ്രശ്‌നങ്ങൾക്കും കാരണം നിങ്ങളാണെന്ന് ചിന്തിക്കാതെ, മറ്റുള്ളവരുമായി നിങ്ങളുടെ വികാരങ്ങൾ പങ്കുവെക്കുന്നത് ആന്തരികമായ ഭാരം കുറയ്ക്കും.

സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളുടെ അമിത ഉപയോഗം ഉത്കണ്ഠ, വിഷാദം, താരതമ്യം ചെയ്യാനുള്ള പ്രവണത എന്നിവ വർദ്ധിപ്പിക്കും. അതിനാൽ, സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളിൽ നിന്ന് ഇടയ്ക്കിടെ ഇടവേളയെടുക്കുന്നത് മാനസിക പിരിമുറുക്കം കുറയ്ക്കാൻ സഹായിക്കും. ഓരോ ദിവസവും സാമൂഹ്യ മാധ്യമങ്ങളിൽ ചെലവഴിക്കുന്ന സമയം പരിമിതപ്പെടുത്തുക, ആവശ്യമുള്ളപ്പോൾ മാത്രം ഉപയോഗിക്കുക, മറ്റുള്ളവരുടെ ജീവിതവുമായി നിങ്ങളുടെ ജീവിതം താരതമ്യം ചെയ്യുന്നത് ഒഴിവാക്കുക എന്നിവയെല്ലാം ഇതിൽ പ്രധാനമാണ്.

ശാരീരികവും മാനാസികവുമായ വ്യായാമം, മൈൻഡ്ഫുൾനസ് എന്നിവ മനസ്സിനും ശരീരത്തിനും ഒരുപോലെ ഉന്മേഷം നൽകും. ശാരീരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ എൻഡോർഫിൻ ഹോർമോണുകൾ ഉത്പാദിപ്പിക്കുകയും മാനസികാവസ്ഥ മെച്ചപ്പെടുത്താനും അമിതമാനസിക സമ്മർദ്ദം കുറയ്ക്കാനും സഹായിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ദിവസവും കുറഞ്ഞത് 30 മിനിറ്റെങ്കിലും വ്യായാമം ചെയ്യുന്നത് ശരീരത്തെയും മനസ്സിനെയും ഒരുപോലെ ആരോഗ്യത്തോടെ നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കും.

ഓൺലൈൻ ലോകത്തിന് പുറത്ത് സുഹൃത്തുക്കളോടും കുടുംബാംഗങ്ങളോടും നേരിട്ട് സമയം ചെലവഴിക്കുന്നത് മാനസികാരോഗ്യം മെച്ചപ്പെടുത്താൻ സഹായിക്കും. പുതിയ ഹോബികളിൽ ഏർപ്പെടുക, കൂട്ടുകാരുമായി വിനോദയാത്രകൾ നടത്തുക, അല്ലെങ്കിൽ സമൂഹത്തിലെ വിവിധ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുക എന്നിവയെല്ലാം ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഈ കാര്യങ്ങൾ ഏകാന്തത കുറയ്ക്കാനും, യഥാർത്ഥ ബന്ധങ്ങൾ കെട്ടിപ്പടുക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. ഓൺലൈൻ സൗഹൃദങ്ങൾക്കപ്പുറം യഥാർത്ഥ ജീവിതത്തിലെ ബന്ധങ്ങൾക്കാണ് കൂടുതൽ പ്രാധാന്യം നൽകേണ്ടത്.

മാനസിക ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ദൈനംദിന ജീവിതത്തെ ബാധിക്കാൻ തുടങ്ങിയാൽ ഒരു മാനസികാരോഗ്യ വിദഗ്ദ്ധന്റെ സഹായം തേടുന്നത് അനിവാര്യമാണ്. തെറാപ്പിസ്റ്റുകൾക്കും കൗൺസിലർമാർക്കും ശാസ്ത്രീയമായ രീതികളിലൂടെ പ്രശ്നങ്ങളെ സമീപിക്കാനും, ശരിയായ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശം നൽകാനും കഴിയും. മാനസികാരോഗ്യ വിദഗ്ദ്ധന്റെ സഹായം തേടുന്നത് ഒരു കുറവായി കാണേണ്ടതില്ല, മറിച്ച് അത് നിങ്ങളുടെ ആരോഗ്യത്തെയും ജീവിതത്തെയും മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള ഒരു നല്ല തീരുമാനമാണ്.

മറ്റൊരു തരത്തിൽ ചിന്തിച്ചാൽ തലമുറകളെ ജനറേഷൻ സി, ജനറേഷൻ ഇസഡ്, ജനറേഷൻ ആൽഫ എന്നിങ്ങനെ വർഗ്ഗീകരിക്കുന്നത് സമൂഹത്തെ മനസ്സിലാക്കാൻ ഒരു ഉപകരണം എന്ന നിലയിൽ മാത്രമാണ്. ഇത്തരം ലേബലുകൾ വ്യക്തികളുടെ സങ്കീർണ്ണമായ സ്വത്വത്തെ പൂർണ്ണമായി ഉൾക്കൊള്ളുന്നില്ല എന്നതും നാം മനസ്സിലാക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഈ വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾ പലപ്പോഴും അമിതമായ പൊതുവത്കരണത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. വ്യത്യസ്ത സാമൂഹികവും സാമ്പത്തികവുമായ സാഹചര്യങ്ങളിൽ വളരുന്ന വ്യക്തികൾക്ക് ഒരേ സ്വഭാവസവിശേഷതകൾ ഉണ്ടാകണമെന്നില്ല. ഓരോ വ്യക്തിയും അവരവരുടെ തനതായ പ്രത്യേകതകളാൽ വ്യത്യസ്തരാണ്. കൂടാതെ, മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ ഒരു പ്രത്യേക തലമുറയുടെ മാത്രം പ്രശ്നവുമല്ല. ഒരു പക്ഷേ രോഗനിർണ്ണയത്തിനായി  കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെട്ട മാർഗ്ഗങ്ങൾ ലഭ്യമായതിനാലായിരിക്കാം ഇന്ന് ഈ മാനസിക രോഗാവസ്ഥകൾ കൂടുതലായി കണ്ടുപിടിക്കപ്പെടുന്നത്. ഈ വർഗ്ഗീകരണങ്ങൾക്കതീതമായി, ഓരോ വ്യക്തിയെയും അവരുടെ വ്യക്തിത്വം കൊണ്ട് മാത്രം വിലയിരുത്തേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.

നമ്മുടെ മുൻ തലമുറകൾക്ക് ഒരിക്കലും അനുഭവിക്കാൻ കഴിയാത്ത ഒരു കാലഘട്ടത്തിലൂടെയാണ് നാം ഇന്ന് ജീവിക്കുന്നത്. വിവര വിപ്ലവവും സാങ്കേതികവിദ്യയും നമുക്കിടയിലുള്ള പല അതിരുകളും മായ്ച്ചുകളഞ്ഞിരിക്കുന്നു.  അതുവഴി മനുഷ്യന്റെ ജീവിതരീതികൾക്കും ചിന്തകൾക്കും സമൂലമായ മാറ്റങ്ങൾ വന്നിട്ടുണ്ട്. ഈ അതിവേഗ മാറ്റങ്ങൾ നമ്മുടെ മുന്നിൽ പുതിയ സാധ്യതകൾ തുറക്കുന്നതിനോടൊപ്പം തന്നെ നമുക്ക് മുമ്പിൽ എറെ വെല്ലുവിളികളും ഉയർത്തുന്നുണ്ട്.  മനുഷ്യരാശിയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഒരു സവിശേഷ സുവർണ്ണ ഘട്ടമായി കാണുപോൾ തന്നെ, ഈ കാലം വെല്ലുവിളികളുടെ കൂടി കാലമാണ്.

ജനറേഷൻ സി, ഡിജിറ്റൽ യുഗത്തിന്റെ അനന്തമായ സാധ്യതകൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നവരാണ്. എന്നാൽ, ഈ സാധ്യതകളോടൊപ്പം അവർ നേരിടുന്ന മാനസികാരോഗ്യ വെല്ലുവിളികളും വർധിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഈ പ്രശ്നങ്ങളെ ഒരു വൈകല്യമായി കാണാതെ, അതിനെക്കുറിച്ച് തുറന്ന ചർച്ചകൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. ശരിയായ പിന്തുണയും, സ്വയം പരിചരണവും, പ്രൊഫഷണൽ സഹായവും ലഭിച്ചാൽ, ഈ തലമുറയ്ക്ക് എല്ലാ വെല്ലുവിളികളെയും അതിജീവിച്ച് ആരോഗ്യകരമായ ഒരു ജീവിതം നയിക്കാൻ സാധിക്കും. സാങ്കേതികവിദ്യ എങ്ങനെയാണ് നമ്മുടെ മാനസികാരോഗ്യത്തെ സ്വാധീനിക്കുന്നതെന്ന് മനസ്സിലാക്കി, അതിനെ ക്രിയാത്മകമായി ഉപയോഗിക്കുന്നതിലൂടെ മാത്രമേ ഈ പ്രതിസന്ധി മറികടക്കാൻ സാധിക്കൂ.

For further reading:

J. M. Twenge (2017). iGen: Why Today's Super-Connected Kids Are Growing Up Less Rebellious, More Tolerant, Less Happy and Completely Unprepared for Adulthood. New York, NY: Atria.

പ്രൊഫ. ഡോ. എസ്സ്. കൃഷ്ണൻ, 

മനോരോഗ ചികിത്സാ വിഭാഗം മേധാവി,

സർക്കാർ മെഡിക്കൽ കോളേജ്, തിരുവനന്തപുരം