ലോക മാനസികാരോഗ്യദിനം, 2025

ഡോ.എസ്. കൃഷ്‌ണൻ

    ഇക്കഴിഞ്ഞ ഒക്ടോബർ മാസം പത്താം തീയതി 2025-ലെ ലോക മാനസികാരോഗ്യദിനം ആചരിക്കപ്പെട്ടു. മാനസികാരോഗ്യമില്ലാതെ ആരോഗ്യമില്ല എന്ന വചനത്തിന്റെ ശക്തമായ ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ് ലോക മാനസികാരോഗ്യ ദിനം.

നമ്മുടെ ക്ഷേമത്തിൽ മാനസികാരോഗ്യം ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, പലപ്പോഴും അത് ദുരൂഹമായ മൗനത്തിൽ ആഴ്ന്നു മൂടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ലോകമെമ്പാടുമുള്ള ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകൾ ഉത്കണ്ഠ, വിഷാദം, ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ദുരുപയോഗം,  ബൈപോളാർ ഡിസോർഡർ തുടങ്ങിയ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾ അനുഭവിക്കുന്നുണ്ട്. എന്നാൽ വിധിയെക്കുറിച്ചുള്ള ഭയമോ ചികിത്സ ലഭ്യമല്ലാത്തതിനാലോ അവർ ഒറ്റപ്പെടലിൽ തന്നെ തുടരുന്നു. ഈ വെല്ലുവിളികളെ നേരിടാൻ, അവബോധം, മാനസികാരോഗ്യ ചികിത്സയുടെ ലഭ്യത എന്നിവയ്ക്കുള്ള ആഗോള ആഹ്വാനമായിട്ടാണ് എല്ലാ വർഷവും ലോക മാനസികാരോഗ്യ ദിനം ആചരിക്കുന്നത്. 1992 ൽ വേൾഡ് ഫെഡറേഷൻ ഫോർ മെന്റൽ ഹെൽത്താണ് ഈ ദിനാചരണം ആദ്യമായി ആരംഭിച്ചത്. അതിനുശേഷം, ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെയും (WHO) നിരവധി മറ്റ് ദേശീയ അന്തർദേശീയ സംഘടനകളുടെയും പിന്തുണയുള്ള ദിനാചരണമായി ഇത് മാറുകയാണുണ്ടായത്.

മാനസികാരോഗ്യത്തിന്റെ ഏതെങ്കിലും നിർണായക പ്രതിസന്ധി മേഖലയെയോ അല്ലെങ്കിൽ ആരോഗ്യദായകമായ ചികിത്സാരീതിയെയോ എടുത്തുകാണിക്കുന്ന ഒരു പ്രമേയമാണ് ഓരോ വർഷവും ലോക മാനസികാരോഗ്യദിനം ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നത്. 2025 ലെ ലോക മാനസികാരോഗ്യ ദിനത്തിന്റെ പ്രമേയം "ദുരന്തങ്ങളിലും അടിയന്തര സാഹചര്യങ്ങളിലും മാനസികാരോഗ്യ സേവനങ്ങളുടെ ലഭ്യത" എന്നതായിരുന്നു. അടിയന്തിര ദുരന്ത സാഹചര്യങ്ങളാൽ ബാധിക്കപ്പെട്ട ആളുകളുടെ മാനസികാരോഗ്യവും അവരുടെ സാമൂഹിക ആവശ്യങ്ങളും പിന്തുണയ്ക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയിലാണ് ഈ വർഷത്തെ മാനസികാരോഗ്യ ദിനം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചത്.

പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾ, സംഘർഷങ്ങൾ, പൊതുജനാരോഗ്യ രംഗത്തെ  അടിയന്തിര പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങിയ പ്രതിസന്ധികൾ വൈകാരികമായ അസ്വസ്ഥതയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. അഞ്ചിൽ ഒരാൾക്ക് മാനസികാരോഗ്യപ്രശ്നം ഉണ്ടെന്ന കണക്കുകൾ നമ്മെ ഏറെ ചിന്തിപ്പിക്കേണ്ട ഒന്നാണ്. അത്തരം പ്രതിസന്ധികളിൽ വ്യക്തികളുടെ മാനസിക ക്ഷേമത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നത് മാത്രമല്ല പ്രധാനം. ജീവരക്ഷയ്ക്കുപരിയായി, ആളുകൾക്ക് അതിജീവന ശേഷിയും, ജീവിതം പുനർനിർമ്മിക്കാനുമുള്ള അവസരം ലഭ്യമാക്കേണ്ടതുണ്ട്. അതുകൊണ്ടാണ് സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥർ, ആരോഗ്യ, സാമൂഹിക പ്രവർത്തകർ, സ്കൂൾ ജീവനക്കാർ, കമ്മ്യൂണിറ്റി ഗ്രൂപ്പുകൾ എന്നിവരുൾപ്പെടെ എല്ലാവരും ഇതിനായി ഒത്തുചേരേണ്ടത് ആവശ്യമാണ് എന്ന് പറയുന്നത്. ഒത്തൊരുമിച്ച് കൈകോർത്ത് പ്രവർത്തിക്കുന്നതിലൂടെ, എല്ലാവരുടെയും ക്ഷേമം സംരക്ഷിക്കുന്നതിനിടയിൽ ഏറ്റവും ദുർബലർക്ക് അവർക്ക് ആവശ്യമായ പിന്തുണ ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ നമുക്ക് കഴിയണം.

വസ്തുനിഷ്ഠമായ തെളിവുകളിൽ അധിഷ്ഠിതമായ കമ്മ്യൂണിറ്റി അധിഷ്ഠിത ഇടപെടലുകൾ ഇന്ന് ലഭ്യമാണ്. മാനസികാരോഗ്യ ആവശ്യങ്ങൾ പരിഹരിക്കാനും ദീർഘകാല രോഗശമനം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനും ആളുകളെയും കമ്മ്യൂണിറ്റികളെയും അവരുടെ ജീവിതം പുനർനിർമ്മിക്കാനും അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കാനും ശാക്തീകരിക്കാനും നമുക്ക് കഴിയും. കഴിയണം.

ലോക മാനസികാരോഗ്യദിനത്തിൽ, മാനസികാരോഗ്യം വിലമതിക്കപ്പെടുന്നതും സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്നതും എല്ലാവർക്കും പ്രാപ്യമാകുന്നതുമായ ഒരു ലോകം സൃഷ്ടിക്കാനുള്ള നമ്മുടെ ശ്രമങ്ങൾ പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങളിൽ കൂടുതൽ ശക്തമാക്കുന്നതിനെ കുറിച്ചാണ് നാം ചിന്തിച്ചത്.

മേൽപ്പറഞ്ഞ ലക്ഷ്യങ്ങൾ നേടിയെടുക്കുന്നതിലേക്കായി ഏറ്റവും പ്രധാനമായി വേണ്ടത് മാനസികാരോഗ്യത്തേകുറിച്ചുള്ള അവബോധമാണ്.  ജനിതകശാസ്ത്രം, സമ്മർദ്ദകരമായ ജീവിത സംഭവങ്ങൾ, വിട്ടുമാറാത്ത മറ്റ് രോഗങ്ങൾ, ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ദുരുപയോഗം എന്നിവ ഈ അവബോധ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടണം. ഇതിനായി മനോരോഗാവസ്ഥകൾ നേരത്തെ തിരിച്ചറിയേണ്ടതുണ്ട്. അവയുടെ ചികിത്സയെക്കുറിച്ചുള്ള തെറ്റിദ്ധാരണകളും നാം നീക്കം ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്. മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങൾക്കുള്ള അപകടസാധ്യതാഘടകങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കുന്നത് സമയബന്ധിതമായ പിന്തുണയും ചികിത്സയും സാധ്യമാക്കുന്നു. ഉത്കണ്ഠ വിഷാദം തുടങ്ങിയ സാധാരണ പ്രശ്‌നങ്ങൾ മുതൽ പോസ്റ്റ് ട്രോമാറ്റിക് സ്ട്രെസ് ഡിസോർഡർ (PTSD), ഭക്ഷണ ക്രമക്കേടുകൾ, സൈക്കോസിസ് തുടങ്ങിയ സങ്കീർണ്ണമായ വെല്ലുവിളികൾ വരെ ഉൾപ്പെടുന്ന മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഇന്നും നമ്മുടെ സമൂഹത്തിൽ അവബോധം കുറവാണ്. ഇതിനായുള്ള മാനസികാരോഗ്യ സാക്ഷരതാ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നാം ആരംഭിക്കേണ്ടതുണ്ട്. മാനസികാരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അയിത്തവും വിവേചനവും തെറ്റിദ്ധാരണകളും ഇല്ലാതാക്കാൻ  സമൂഹങ്ങൾക്ക് മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള തുറന്ന സംഭാഷണങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനും ഭയമോ സങ്കോചമോ ഇല്ലാതെ സഹായം തേടാനുമുള്ള സുരക്ഷിത ഇടങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാനും നമുക്ക് സാധിക്കും.

പ്രതിസന്ധി ഘട്ടത്തിൽ, അത് വ്യക്തിപരദുരന്തങ്ങളായാലും സാമൂഹ്യ ദുരന്തങ്ങളായാലും എല്ലാ മനുഷ്യരും  ദുരിതവും സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങളും അനുഭവിക്കാറുണ്ട്. വീടുകൾ നഷ്ടപ്പെടുകയും കുടുംബങ്ങൾ വേർപിരിഞ്ഞു പോവുകയും സാമൂഹ്യാവസ്ഥകൾ തകർന്നുപോകുകയും ചെയ്യുന്നു. കമ്മ്യൂണിറ്റികൾ തകർന്നുപോകുന്നു. അഞ്ചിൽ ഒരാൾക്ക് മാനസികരഗങ്ങൾ  ഉണ്ടാകാമെങ്കിലും, അവ ബാധിക്കുന്ന മിക്കവാറും എല്ലാവരും വൈകാരികമായ വിഷമം അനുഭവിക്കുകയും അത് സാമൂഹ്യ ബന്ധങ്ങളിൽ വിള്ളലുകൾ ഉണ്ടാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ശാരീരികമായ സുരക്ഷ പുനഃസ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടതിന് ശേഷവും ഈ ആഘാതങ്ങൾ പലപ്പോഴും തുടരുന്നതായാണ് കണ്ടുവരുന്നത്. ഇത് രോഗമുള്ളവരുടെ പ്രതിരോധശേഷിയെയും പുനരധിവാസ പ്രക്രിയയെയും ദുർബലപ്പെടുത്തുന്നു. കാര്യമായ മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുള്ള ആളുകളെ പരിചരണവും പിന്തുണയും ഇല്ലാതെ ഉപേക്ഷിക്കരുത്. ഏതൊരു അടിയന്തിര ഘട്ടത്തിലും തുടർന്നും ഇവർക്ക് തുടർപരിചരണത്തിൽ മുൻഗണന ആവശ്യമുണ്ട്.

കുടിയേറ്റക്കാരും അഭയാർത്ഥികളും അവരുടെ യാത്രയിലുടനീളം ഒട്ടേറെ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ നേരിടുന്നു. സംഘർഷവും കുടിയൊഴിപ്പിക്കലും മുതൽ ആതിഥേയ രാജ്യങ്ങളിലെ അപകടകരമായ യാത്രകളും വെല്ലുവിളികളും വരെ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. 2024ന്റെ അവസാനത്തോടെ ലോകമെമ്പാടും 123 ദശലക്ഷത്തിലധികം ആളുകൾ നിർബന്ധിതമായി കുടിയൊഴിപ്പിക്കപ്പെട്ടു എന്നാണ് കണക്ക്. അവയിൽ 71% പേരും താഴ്ന്നതും ഇടത്തരം വരുമാനമുള്ളതുമായ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്. ഇത്തരം രാജ്യങ്ങളിൽ ആരോഗ്യ പരിപാലന സംവിധാനങ്ങളും മാനസികാരോഗ്യ സേവനങ്ങളുടെ ലഭ്യതയും വളരെകുറവാണ്.

ഈ വർഷത്തെ മാനസികാരോഗ്യ ദിനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് നമുക്ക് ഓർക്കാവുന്ന വെയ്ക്കാവുന്ന സന്ദേശങ്ങൾ ഇവയാണ്:

സംഘർഷങ്ങൾ, ദുരന്തങ്ങൾ, ആരോഗ്യ രംഗവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അടിയന്തിര ഘട്ടങ്ങൾ എന്നിവ മാനസികാരോഗ്യത്തെയും പ്രതികൂലമായി ബാധിക്കാൻ സാധ്യതയുള്ളവയാണ്.  സംഘർഷബാധിത പ്രദേശങ്ങളിൽ 5 ൽ 1 ആൾക്ക് മാനസികാരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട രോഗാവസ്ഥയുണ്ടെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അത്തരം സാഹചര്യങ്ങളിൽ ഭയം, ഉത്കണ്ഠ അല്ലെങ്കിൽ വിഷാദം എന്നിവ അനുഭവിക്കുന്നത് വളരെ സമ്മർദ്ദകരമായ സംഭവങ്ങളോടുള്ള ഒരു സാധാരണ പ്രതികരണം എന്ന് തെറ്റിദ്ധരിക്കാനുള്ള സാധ്യത കൂടുതലാണ്.

ഭക്ഷണം, വെള്ളം, മരുന്ന് എന്നിവയ്ക്കപ്പുറം, ദുരന്തത്തെ അതിജീവിച്ചവർക്ക് ജീവിതം വീണ്ടെടുക്കാനും പുനർനിർമ്മിക്കാനും മാനസികാരോഗ്യവും മനശ്ശാസ്ത്രപരവും സാമൂഹികവുമായ പിന്തുണയും ആവശ്യമാണ്.

മാനസികാരോഗ്യസംരക്ഷണത്തിനായുള്ള  മനഃശാസ്ത്ര പിന്തുണകൾ  അടിയന്തിര സേവനങ്ങളുടെ പ്രധാന ഭാഗമാക്കുന്നത് ജീവൻ രക്ഷിക്കുക മാത്രമല്ല, ഭാവിയിലേക്കുള്ള സാമൂഹ്യാരോഗ്യ സംവിധാനങ്ങളെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു.

മാനസികാരോഗ്യത്തിലും മനശ്ശാസ്ത്ര സാമൂഹ്യ പിന്തുണയിലും ശ്രദ്ധിക്കുന്നത് കുടുംബങ്ങളെയും സമൂഹത്തെയും സമ്പദ് വ്യവസ്ഥകളെയും പ്രതിസന്ധികളിൽ നിന്ന് കരകയറാനും ദീർഘകാല പ്രതിരോധശേഷി കൈവരിക്കാനും ശക്തമായ ആരോഗ്യ സംവിധാനങ്ങൾ രൂപപ്പെടുത്താനും സഹായിക്കുന്നു.

നാം ജീവിക്കുന്ന സമൂഹത്തിന് സമയബന്ധിതവും ഏകോപിതവുമായ മാനസികാരോഗ്യ പരിചരണം നാം ഉറപ്പാക്കേണ്ടതുണ്ട്. അത് ജീവിതക്ലേശം കുറയ്ക്കുകയും നമ്മുടെ ക്ഷേമം ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും കൂടുതൽ യുക്തമായ ജീവിതസാഹചര്യങ്ങൾ നമുക്കായി നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

കുട്ടികൾ, പ്രായമായവർ, വൈകല്യമുള്ളവർ, അഭയാർത്ഥികൾ, എന്നിവർ ഉൾപ്പെടെ, മുൻകൂട്ടി നിലനിൽക്കുന്ന മാനസികാരോഗ്യ അവസ്ഥകളുള്ള വ്യക്തികളിലേക്ക് സമഗ്ര പിന്തുണ എത്തണം. ഇതിനായി മാനസികാരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അയിത്തം, വിവേചനം, തുടങ്ങിയ തടസ്സങ്ങളെയും അഭിസംബോധന ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.

മാനസികാരോഗ്യം എന്നത് ഒരാളുടെ ചിന്തകൾ, വികാരങ്ങൾ, പെരുമാറ്റങ്ങൾ  എന്നിവയുടെ സന്തുലിതാവസ്ഥയെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. മനോരോഗങ്ങളില്ലാത്ത അവസ്ഥ എന്നതിലുപരിയായി, അത് യുക്തിസഹമായി ചിന്തിക്കാനും ലക്ഷ്യബോധത്തോട് കൂടി പ്രവർത്തിക്കാനും സാഹചര്യങ്ങളുമായി ഫലപ്രദമായി പൊരുത്തപ്പെടാനുമുള്ള കഴിവിനെയാണ് പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത്.

ജീവിതനിപുണതകൾ അഭ്യസിക്കുന്നതിലൂടെയും മറ്റുള്ളവരുമായി ബന്ധങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നതിലൂടെയും ശാരീരികമായി സജീവമായിരിക്കുന്നതിലൂടെയും കൃത്യമായ ദിനചര്യകൾ പിന്തുടരുന്നതിലൂടെയും നമ്മുടെ മാനസികാരോഗ്യത്തിന് നമുക്ക് മുൻഗണന നല്കാനാകും. മദ്യവും മറ്റ് ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ  ഉപയോഗവും കുറയ്ക്കുക, അർത്ഥവത്തായതും ആസ്വാദ്യകരവുമായ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടുക, വിശ്വസ്തരായ സുഹൃത്തുക്കൾ, കുടുംബം അല്ലെങ്കിൽ ആരോഗ്യ വിദഗ്ധർ എന്നിവരിൽ നിന്ന് പിന്തുണ തേടുക എന്നിവയൊക്കെ ഇതിനായുള്ള മാർഗ്ഗങ്ങളാണ്.

സാധാരണ ജനങ്ങൾ മാത്രമല്ല, രോഗികളെ പരിചരിക്കുന്ന ആരോഗ്യപ്രവർത്തകരും ചികിത്സകരും ദിനംപ്രതി വലിയ സമ്മർദ്ദങ്ങൾ നേരിടുന്നു. അവരുടെ ജോലിയുടെ പ്രത്യേക സ്വഭാവം മൂലം അവർ കാണുന്ന വേദന, മരണം, അനിശ്ചിതത്വം തുടങ്ങിയവ അവരുടെ മനസ്സിനെയും ആഴത്തിൽ ബാധിക്കാറുണ്ട്. നല്ല മാനസികാരോഗ്യം അവർക്കും അത്രയും തന്നെ പ്രധാനമാണ്. ആവശ്യമായ വിശ്രമവും, സഹപ്രവർത്തകരുടെയും സുഹൃത്തുക്കളുടെയും പിന്തുണയും, ജോലിസ്ഥലത്തെ മാനസികാരോഗ്യ ബോധവൽക്കരണവും പിന്തുണാ പരിപാടികളും അവർക്കും ലഭ്യമാക്കുന്നത് അത്യാവശ്യമാണ്.

മനുഷ്യമസ്തിഷ്‌കം സമൂഹത്തിന്റെ അനാവൃത നാഡികേന്ദ്രം തന്നെയാണ് — വ്യക്തിയുടെ ചിന്തകളും വികാരങ്ങളും മാത്രമല്ല, സമൂഹത്തിന്റെ ആകെ മനോഭാവവും അതിലൂടെ നയിക്കപ്പെടുന്നു. ഓരോ വ്യക്തിയുടെയും മാനസികാരോഗ്യ നില സമൂഹത്തിന്റെ ബൗദ്ധികവും സാമൂഹികവുമായ ആരോഗ്യം നിർണ്ണയിക്കുന്നു. സമ്മർദ്ദം, സംഘർഷം, ഒറ്റപ്പെടൽ തുടങ്ങിയ സാമൂഹിക ഘടകങ്ങൾ മസ്തിഷ്‌കത്തിന്റെ പ്രവർത്തനരീതിയെയും രാസസമതുലിതാവസ്ഥയെയും നേരിട്ട് ബാധിക്കുന്നു. മാനസികാരോഗ്യ സംരക്ഷണം എന്നത് വ്യക്തിഗത പരിചരണത്തിനപ്പുറം, സമൂഹത്തിന്റെ ബൗദ്ധികാരോഗ്യത്തിന്റെ ഭാഗവുമാണ്. സന്തുലിതമായ മസ്തിഷ്‌കങ്ങൾ ചേർന്നാണ് കരുണയും സഹജീവിതവും സമാധാനവും നിറഞ്ഞൊരു സമൂഹം പിറക്കുന്നത്.

ദൈനംദിന ജീവിതത്തിൽ മാനസികാരോഗ്യത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിനുള്ള പല പ്രായോഗിക മാർഗങ്ങളുമുണ്ട്. അമിത മാനസിക സമ്മർദ്ദം നിയന്ത്രിക്കാൻ മൈൻഡ്ഫുൾനസ് പരിശീലനം, ശരിയായ ഭക്ഷണരീതികൾ, വേണ്ടത്ര ഉറക്കം, വ്യായാമം എന്നിവ സഹായിക്കും. ജീവിതത്തിൽ സജീവമായിരിക്കുക എന്നതും വേണ്ടത്ര വിശ്രമിക്കുക എന്നതും ഏറെ പ്രധാനമാണ്.  കുടുംബത്തിലും സമൂഹത്തിലും, തൊഴിലിടങ്ങളിലും മാനസികാരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തുറന്ന സംഭാഷണങ്ങൾ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കണം. കുടുംബാംഗങ്ങൾ, സുഹൃത്തുക്കൾ, സഹപ്രവർത്തകർ എന്നിവരുമായി മാനസികാവസ്ഥകളെക്കുറിച്ച്  സംസാരിക്കുന്നത് ജീവിതം സുഗമവും സമാധാനപൂർണ്ണവുമാക്കാൻ സഹായിക്കും. ആവശ്യമുള്ള ഘട്ടങ്ങളിൽ ഒരു കൗൺസിലറെയോ, മനഃശാസ്ത്രജ്ഞനെയോ, അല്ലെങ്കിൽ മനോരോഗ ചികിത്സകനെയോ സമീപിക്കുന്നത് തികച്ചും സാധാരണമായി കാണപ്പെടുന്ന ഒരു സാമൂഹ്യ കാഴ്ചപ്പാടാണ് നമുക്ക് ആവശ്യം.

മാനസികാരോഗ്യസംരക്ഷണം  ലക്ഷ്യമാക്കിയുള്ള മനോഭാവങ്ങൾ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിലും അതിനുവേണ്ട അന്തരീക്ഷം പ്രദാനം ചെയ്യുന്നതിലും സ്കൂളുകൾക്കും ജോലിസ്ഥലങ്ങൾക്കും പ്രധാനമായ പങ്കുണ്ട്. പരിശീലനം ലഭിച്ച അധ്യാപകർക്കും കൗൺസിലർമാർക്കും മാനസികാരോഗ്യ പ്രശ്നങ്ങളുടെ ആദ്യ ലക്ഷണങ്ങൾ തിരിച്ചറിയാനും, വേണ്ട മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശം നൽകാനും, പ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ള വിദ്യാർത്ഥികൾ ഒറ്റപ്പെടുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാനും കഴിയും. ആരോഗ്യകരമായ തൊഴിൽ സംസ്കാരം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനായി തൊഴിൽ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് അവരുടെ ജീവനക്കാർക്കായി വെൽനസ് പ്രോഗ്രാമുകളും, മാനസിക സമ്മർദ്ദ നിർവ്വഹണ ശിൽപ്പശാലകളും, പിന്തുണാ ഗ്രൂപ്പുകളും രൂപീകരിക്കാനാകും. മാനസികാരോഗ്യപ്രശ്നങ്ങൾ ഉള്ളവർക്ക് ചികിത്സാ ആവശ്യത്തിനായി പ്രത്യേക അവധി അനുവദിക്കുകയും വിദഗ്ദ്ധ സേവനങ്ങൾ ലഭ്യമാക്കുകയും ചെയ്യുന്ന നയങ്ങൾ, “ബേൺഔട്ട് അഥവാ എരിഞ്ഞടങ്ങൽ” കുറയ്ക്കാനും ഉൽപ്പാദനക്ഷമത മെച്ചപ്പെടുത്തുവാനും സഹായിക്കും.

2025-ലെ ലോക മാനസികാരോഗ്യ ദിനം നമ്മെ ഓർമ്മപ്പെടുത്തുന്നത്, മാനസികാരോഗ്യം ഒരു വ്യക്തിയുടെ മാത്രമല്ല, സമൂഹത്തിന്റെയും കൂടി ഉത്തരവാദിത്തമാണെന്നാണ്. അയിത്തത്തിന്റെ മതിലുകൾ തകർത്ത് മുന്നോട്ട് പോകുമ്പോഴാണ് യഥാർത്ഥ പുരോഗതി ഉണ്ടാകുന്നതും, മനുഷ്യകുലം വെളിച്ചത്തിലേക്ക് ഉയരുന്നതും. അവബോധത്തിന്റെ വിത്തുകൾ വിതറി, പരിചരണത്തിന്റെ വാതിലുകൾ തുറന്ന്, മനുഷ്യർ തമ്മിൽ തുറന്ന സംഭാഷണങ്ങൾ നയിക്കുമ്പോൾ, നാം ഒരുമിച്ച് സൃഷ്ടിക്കുന്നത് ഒരു പുതുലോകമാണ്.  അവിടെ മാനസികാരോഗ്യം ശാരീരികാരോഗ്യം പ്ലേ തന്നെ തുല്യമായ ബഹുമാനവും കരുതലും നേടുന്നു. അത് കരുണയുടെയും സഹജീവനബോധത്തിന്റെയും അതിജീവിതരുടെയും സമൂഹത്തിലേക്കുള്ള യാത്രയാണ് — ഓരോ മനസ്സിനെയും കേൾക്കുന്ന, മനസ്സിലാക്കുന്ന, സംരക്ഷിക്കുന്ന ഒരു ലോകത്തിലേക്കുള്ള നമുക്കുള്ള പ്രയാണം ഇതിലൂടെയാണ് ആരംഭിക്കുന്നത്.

മനസ്സിനെ മനസ്സിലാക്കുന്നൊരു ലോകം — അതാണ് നാം തേടേണ്ടത്. ദൃശ്യമല്ലാത്ത വേദനകളെയും ശബ്ദമില്ലാത്ത നിലവിളികളെയും കേൾക്കാൻ പഠിക്കുന്ന മനുഷ്യരാശിയാകുമ്പോഴാണ് യഥാർത്ഥ സിവിലൈസേഷൻ ആരംഭിക്കുന്നത്. മനസിന്റെ മുറിവുകൾ മായ്ക്കാൻ മരുന്നിനേക്കാൾ കരുണയും, കണ്മുന്നിലെ അന്ധകാരം നീക്കാൻ വെളിച്ചത്തേക്കാൾ മനസ്സിലാക്കലുമാണ് ആവശ്യമായത്. ലോക മാനസികാരോഗ്യ ദിനത്തിന്റെ ഈ സന്ദേശം, ഒരു ദിവസത്തിന്റെ ആചരണമല്ല, മറിച്ച് ഓരോ ദിവസവും മനസ്സിനോടുള്ള നമുക്കുള്ള കടമയാണെന്ന് ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു. ഓരോ ഹൃദയവും മറ്റൊരാളുടെ മനസിനോടൊപ്പം മൃദുവായി താളം പിടിക്കുമ്പോൾ മാത്രമാണ് മനുഷ്യകുലം സമാധാനത്തിന്റെ സംഗീതം പാടുന്നത്.

References:

1.      World Health Organization — “World Mental Health Day 2025 — Mental health in emergencies” World Health Organization

2.      United Nations — “World Mental Health Day 2025: ‘Access to Services – Mental Health in Catastrophes and Emergencies’

---

Prof. (Dr). S. Krishnan,

Head of Department, Department of Psychiatry,

Government Medical College, Thiruvananthapuram.